UTANGULIZI

Bawasiri ni uvimbe wa mishipa iliyo ndani na karibu na sehemu ya kutolea haja kubwa au kwenye puru ya chini. Bawasiri huasiri mfumo wa mmeng’enyo hasa utumbo mkubwa chini mwishoni. Karibu asilimia 50 ya watu wazima hupata dalili za bawasiri na umri wa kawaida na hadi miaka 50 na zaidi.

AINA ZA BAWASIRI

Bawasiri inaweza kuwa ya ndani au nje. Bawasiri za ndani hua ndani ya sehemu ya haja kubwa au puru. Bawasiri ya nje huendelea nje ya sehemu ya kutolea haja kubwa. Bawasiri pia hujulikana kama Marundo.

Bawasiri ya nje ni ya kawaida na yenye shida zaidi. Bawasiri husababisha maumivu, kuwasha hasa sehemu ya haja kubwa, na ugumu wa kukaa. Kwa bahati nzuri, zinatibika.

CHANZO CHA UGONJWA WA BAWASIRI

Bawasiri hutokea pindi mishipa inayozunguka sehemu ya kutolea haja kubwa kwa ndani kwenye kuta zake kuumia au kukandamizwa kwa kushuka chini na kuvimba.

Bawasiri inaweza kukuza kutoka kwa shinikizo lililoongezeka kwenye puru ya chini kwa sababu ya:

• 1. Kuwa na Kinyesi kigumu (Constipation)
• 2. Kuketi kwa muda mrefu kwenye choo
• 3. Kuharisha (Kuhara) mara kwa mara
• 4. Kuvimbiwa
• 5. Kuwa mnene au mzito
• 6. Kuwa mjamzito
• 7. Kuingiliwa nyuma kimaumbile
• 8. Kutokula vyakula vyenye nyuzinyuzi
• 9. Kuinua/Kunyanyua vitu vizito mara kwa mara
• 10. Kunyoosha wakati wa haja kubwa

DALILI ZA UGONJWA WA BAWASIRI

Ishara na dalili za bawasiri kawaida hutegemea aina ya Bawasiri.

BAWASIRI YA NJE
Hizi ziko chini na nje ya ngozi karibu na sehemu ya kutolea haja kubwa. Ishara na dalili zinaweza kujumuisha:

• 1. Kuwasha katika maeneo yaliyozunguka sehemu ya haja kubwa
• 2. Maumivu au usumbufu
• 3. Kuvimba kuzunguka sehemu ya kutolea haja kubwa
• 4. Mara nyingine yaweza Kuvujadamu au kama michubuko
• 5. Kutokwa na kinyama baada ya kwenda haja.

BAWASIRI YA NDANI
Bawasiri ya ndani iko ndani ya sehemu ya kutolea haja. Kawaida huwezi kuziona au kuzihisi, na mara chache husababisha usumbufu. Lakini kukaza au kuwasha wakati wa kupitisha kinyesi kunaweza kusababisha:

• 1. Kutoa haja/kinyesi chenye damu na maumivu yasiyo makali. Unaweza kuona kiasi kidogo cha damu nyekundu kwenye haja yako.
• 2. Maumivu na muwasho sehemu ya haja

HATARI/MATOKEA YANAYOTOKANA NA BAWASIRI

Shida za bawasiri ni nadra lakini ni pamoja na:

• Upungufu wa damu. Mara chache, upotezaji wa damu sugu kutoka kwa bawasiri unaweza kusababisha upungufu wa damu, ambayo hauna seli nyekundu za kutosha za damu kubeba oksijeni kwenye seli zako.
• Bawasiri sugu /iliyoshonwa. Ambayo inaweza kusababisha maumivu makali.

JINSI YA KUEPUKANA NA UGONJWA WA BAWASIRI
Njia bora ya kuepuka/kuzuia bawasiri ni kuweka kinyesi chako laini, kwa hivyo hupita kwa urahisi. Ili kuzuia bawasiri na kupunguza dalili za bawasiri, fuata vidokezo hivi:

• 1. Kula vyakula Asilia kwa wingi. Kula matunda zaidi, mboga mboga na nafaka nzima(zisizokobolewa). Kufanya hivyo kunalainisha kinyesi na kuongeza wingi wake, ambayo itakusaidia kuepukana na shida inayoweza kusababisha bawasiri.
• 2. Kunywa maji mengi. Kunywa glasi sita hadi nane za maji (au lita 2~3) na vimiminika vingine kama chai au juisi za  matunda halisi (sio pombe) kila siku kusaidia kuweka kinyesi laini.
• 3. Kula virutubisho vya nyuzi. Watu wengi hawapati kiwango cha nyuzi kilichopendekezwa – gramu 20 hadi 30 kwa siku – katika lishe yao. Uchunguzi umeonyesha kuwa virutubisho vya nyuzinyuzi, kama vile psyllium (Metamucil) au methylcellulose (Citrucel), huboresha dalili za jumla na kutokwa na damu kutoka kwa bawasiri.
• 4. Vuta pumzi kisha shikilia pumzi yako wakati wa kujaribu kupitisha kinyesi kutengeneza shinikizo kubwa kwenye mishipa kwenye shimo la kutolea kinyesi puru ya chini.
• 5. Nenda haja mara tu unapohisi hamu. Ikiwa unasubiri na hamu inakwenda, kinyesi chako kinaweza kukauka na kuwa kigumu kupitisha.
• 6. Fanya mazoezi. Kua imara kunasaidia kuzuia kuvimbiwa na kupunguza shinikizo kwenye mishipa, ambayo inaweza kutokea kwa muda mrefu wa kusimama au kukaa. Mazoezi pia yanaweza kukusaidia kupoteza uzito kupita kiasi ambao unaweza kuchangia Bawasiri.
• 7. Epuka kukaa kwa muda mrefu. Kukaa muda mrefu sana, haswa kwenye choo, kunaweza kuongeza shinikizo kwenye mishipa kwenye sehemu ya haja.

TIBA YA UGONJWA WA BAWASIRI

Ugonjwa wa Bawasiri unatibika vizuri ili mradi uwe unaweza kuzingatia, pia kufuatana na mda wa tatizo, ni Ugonjwa unao nyima raha kwa watu wengi japo mgonjwa anaendelea kufanya shuguli zake hii hufanya wengi kuto fanya uamzi wa haraka kutibu mapema.

DAWA YA UGONJWA WA BAWASIRI

Tuna dawa ya kutibu kabisa Ugonjwa wa Bawasiri ambayo ni ya asili isiyo na kemikali ambayo hufanya mtu kupona na kuimarika kabisa. Dawa hiyo hutibu kulingana na mda wa tatizo na ukubwa wa tatizo, ukianza kutumia baada ya wiki moja MTU huanza kupona na kuonesha mabadiliko, pia mgonjwa anapewa nakala ya mtindo wa maisha ambao inatakiwa autumie kwasababu kuna baadhi ya mitindo ya maisha inaendelea kuongeza tatizo pia kuna mitindo inapunguza hatari ya ugonjwa.

Tunamshukru Mungu kwa uumbaji wake na kutupa dawa ambazo alizileta ili kutuimarisha na kutuponya, Mungu hakuumba dawa nyingine zaidi ya mimea na vitu vingine vya asili, japo wengi hudharau. Mungu tunaomba utuokoe na kutuponya.

“Uamzi wako ndio kupona kwako”

MAWASILIANO

MAISHA DAILY

S.L.P 66 MBOZI, SONGWE

maishadaily@yahoo.com

0766797400 /0763656541